O'tgan asrning so'nggi o'n yilliklarida qadimiy tarix milliy vijdon siyosiy jihatdan dasturlashtirilgan paytlarda egallagan ahamiyati tufayli Meksikaning Ispaniyagacha bo'lgan o'tmishini qayta baholash sodir bo'ldi.
O'tgan voqealarni va ayniqsa Evropani mamlakatimiz zabt etishidan oldingi davrni ushbu qayta ko'rib chiqish va keyinchalik takomillashtirish hozirgi paytda o'z samarasini beradigan turli xil madaniy korxonalarning natijasidir.
Avvalo, Milliy muzeyning ahamiyatini ta'kidlash kerak; Bu, Meksika poytaxtining tarixiy markazi La Moneda ko'chalarida joylashgan Felipe V davridagi go'zal saroyga o'rnatilgandan buyon qutqarilgan ko'plab arxeologik va tarixiy ob'ektlarning omboriga aylandi. incuriya; jismoniy shaxslar tomonidan ehson qilingan va akademik qiziqish mahsuloti sifatida o'sha davrdagi ilmiy komissiyalar tomonidan qazilgan uzoq mintaqalardan olingan narsalardan tashqari.
Shu tarzda, o'qimishli jamoatchilik va qiziquvchan odamlar asta-sekin ularning yashirin ma'nosi kashf etilayotgan Meksika antik yodgorliklariga qoyil qolishdi. Mahalliy o'tmishni ommalashtirishga hissa qo'shgan yana bir element - bu asrlar davomida Meksikaning birinchi jildi asosiy asarlari qatoriga ishora qilgan Fausto Ramirez ta'kidlaganidek, Ispaniyagacha bo'lgan davrga ishora qilgan ba'zi monumental tarixiy asarlarning nashr etilishi edi. , uning muallifi Alfredo Chavero, "Qadimgi tarix va Meksikani zabt etish", Manuel Orozko y Berraning asarlari va Milliy muzeyning Aniesini boyitgan arxeologik mavzulardagi qiziqarli va yaxshi tasvirlangan maqolalar. Boshqa tomondan, o'quvchilarga mahalliy xalqlar va ularning eng muhim plastik iboralari to'g'risida ma'lumot beradigan eski xronikalar va hikoyalar va kodekslar allaqachon nashr etilgan edi.
19-asr Meksika san'ati bo'yicha mutaxassislarning fikriga ko'ra, davlat o'zining hukumat rejalarini qo'llab-quvvatlash uchun bir qator badiiy asarlar talab qiladigan mafkuraviy dasturni amalga oshirdi, shu sababli u San-Karlos akademiyasi talabalari va o'qituvchilarini rag'batlantirdi. ularning mavzularida bizning millatimiz haqida aniq ma'lumot berilgan asarlarni yaratishda ishtirok etishlari va asta-sekin rasmiy xarakterga ega bo'lgan tarixning ba'zi muhim epizodlari haqida vizual hisobot berishlari. Eng taniqli tasviriy kompozitsiyalar quyidagilar: Fray Bartolomé de las Casas, Feliks Parra, Tlaxcala Senati va pulning kashf etilishi va boshqalar.
Ida Rodrigez Prampolini uchun ”So'nggi chorak asrda akademiya rassomlari tomonidan chizilgan mahalliy mavzudagi buyuk rasmlar, to'qnashuvda sinf bo'lgan metislarnikidan ko'ra, mustaqillikka erishgan Kreollarning ma'rifiy fikrlariga ko'proq mos keladi. ular islohotlar urushlari va Benito Xuares atrofidagi liberallarning qahramonliklaridan so'ng hokimiyatga kelishgan. Mustaqillik urushidan keyin hokimiyat tepasiga kelgan Kreol guruhi o'zlari uchun begona va majburlangan narsa sifatida yashagan mustamlakachilik o'tmishiga qarshi turish uchun ulug'vor va obro'li o'tmishni oqlash zarurligini sezdilar. Bu ushbu o'ziga xos tasviriy mahsulotni mahalliy tomir bilan izohlashi mumkin, xuddi shu muallifning fikriga ko'ra, 19-asrning so'nggi o'n yilligiga to'g'ri keladi va 1892 yilda bo'yalgan rassom Leandro Izaguirre El torture de Cuauhtémocning rasmida, Akademiya de San-Karlos, amalda, ushbu tarixiy taqlidlarni yaratish bilan tugaydi.
Ispan tilidan oldingi buyuk Meksikaning buyuk rasmiy san'atiga oid ushbu zaruriy tarixiy-badiiy ma'lumot Ispaniyalik Fernando Alvarez Prietoning Ispaniyalik Fernando Alvarez Prietoning I F. Parres va Cía tomonidan bosib chiqarilgan La Virgen del Tepeyac nomli kitobini tasvirlaydigan maftunkor xrom-litografiyalarni qayta baholashga imkon beradi. Tahrirlovchilar.
Asar uchta qalin jilddan iborat bo'lib, unda 24 ta plastinka bir-biri bilan o'ralgan bo'lib, ular o'sha davr uslubida yozilgan og'ir voqeaga hayot baxsh etadi; Mavzu, nomidan ko'rinib turibdiki, Gvadalupa bokira qizining qiyofasi atrofida sodir bo'lgan voqealar va turli xil voqealarni aytib berishga bag'ishlangan. O'zining sahifalari orqali o'quvchi qadimgi mahalliy din haqida bilib olishi mumkin - bu erda, albatta, muallif aberrant deb hisoblagan narsalarga e'tibor qaratiladi: inson qurbonligi - va o'sha davrning ba'zi urf-odatlarida bu sarguzasht hikoyalari bilan uyg'unlashgan, xiyonat va sevgini bugungi kunda tasavvur qilib bo'lmaydigan bo'lib tuyuladi - xuddi astek jangchisi ispan ayol bilan va yarimorol ritsar bo'lgan zodagon Tenochkaning qizi singari.
Biz bu tasvirlarning nafisligi va rangini, shuningdek, aql-idrokini ta'kidlamoqchimiz, ular tasavvur qilganimizdek, o'quvchilarni zavqlantirgan bo'lishi kerak; Gravyuralar ishlab chiqarish belgisi sifatida Lavielle de Barselona litografiyasiga ega bo'lib, ularda turli xil savdo-sotiq mahoratiga ega bo'lgan turli xil rassomlar aralashganini, ularning ba'zilari ajoyib ixtirochilik ko'rsatayotganini ko'rish mumkin. Buyuk guruhdan biz Ispan tiligacha bo'lgan mavzu darhol Meksikaning qadimgi tarixini idealizatsiyalashga va xususan, mamlakatni Evropa zabt etgandan keyingi voqealarga taalluqli bo'lganlarni ajratib ko'rsatdik. Ushbu rasmlarda biz yuqorida aytib o'tgan katta formatli yog 'rasmlari bilan yaqinlashish nuqtalari mavjud.
Bir tomondan, spektakldagi xayoliy personajlarga murojaat qiladiganlar bor: mahalliy malika, "shafqatsiz" ruhoniy, jasur yigit va olijanob jangchi. Uning kiyimi ko'proq teatrlashtirilgan o'yin kostyumlariga o'xshaydi: burgut jangchisining kostyumi nihoyatda operativ, yirtqich qushning qanotlari mato haqida tasavvurga ega bo'lib, uning qattiq munosabati ritmiga o'tadi va ruhoniyning kiyimi, tunikasi va O'tgan asr asarlari aktyorlarining kiyimlariga yarashgan uzun yubka.
Stsenografiya belgilarni haqiqiy bo'lmagan shaharga joylashtiradi, unda Mayya va Mixtec dekorativ elementlari erkin tarzda olinadi va arxeologik joylar haqida juda ko'p ma'lumotga ega emas va ular bilan hayoliy me'morchilik uyg'unlashadi, unda binolarda qandaydir tarzda dekorativ elementlar namoyish etiladi. Shu tarzda biz ularni "puch" uslubidagi mayya binolarini aniqlaydigan "soxta panjaralar" ga qo'shimcha ravishda frets yoki deyarli frets deb talqin qilishimiz mumkin edi.
Kompozitsiyalarda mavjud bo'lgan haykaltaroshlik yodgorliklari va boshqa marosim elementlari haqida alohida to'xtalish kerak: ba'zi hollarda o'ymakorda haqiqat ma'lumotlari - astek davridagi haykallar va marosim idishlari bo'lgan - va shu tariqa ularni nusxa ko'chirishgan; boshqa hollarda u naqsh sifatida uch o'lchovni bergan kodlarning rasmlarini oldi. Aytgancha, xuddi shu niyatni akademik mualliflarning moyli rasmlarida ham ko'rish mumkin.
Haqiqiy tarixiy voqealar bilan bog'liq bo'lgan xromolitografiyalarda ularni ifodalashning turli usullari qadrlanadi; Bu, shubhasiz, turli xil ma'lumot manbalari bilan bog'liq. Moktesuma va ispanlarning uchrashuvi bog'liq bo'lgan birinchi misol, zudlik bilan meksikalik barokko rassomlari fath etuvchilarning uylarini bezatgan "zabt etish ekranlari" ni chizgan mavzusiga olib keladi, ularning aksariyati Ispaniyaga yuborilgan. Gravyurada Rim va Amazonning tub aholisi o'rtasidagi belgi Tenochtitlan lordiga va uning hamrohlariga berilgan.
Kuauhtemokning shahidligi haqida, Gabriel Guerra, shuningdek Leonardo Izaguirre va bizning noma'lum rassomimiz tomonidan ishlatilgan kompozitsiyada yaqinlashish diqqatga sazovordir, u azob chekayotgan mahalliy shoh uchun dam olish joyi bo'lib xizmat qiladigan ulkan tukli ilonning boshidan foydalanadi. Albatta, uning ilhom manbai Barselonada nashr etilgan "Meksika" kitobining asrlar davomida yuqorida aytib o'tilgan jildiga mos ravishda o'yib yozish edi.
Va nihoyat, Quetzalcoatlning Meksika erlaridan parvozining yoqimli qiyofasi ajralib turadi, bu belgi Palenque shahrida - Valdek gravyuralari uslubida - faqat imkonsiz cho'l landshaftiga botgan, ko'plab kserofitik o'simliklar guvohi bo'lgan, Ularning orasida magueyni sog'inmaslik mumkin emas edi, undan Quetzalcoatl mast bo'lgan pulk chiqarildi, bu uning obro'sini yo'qotishiga sabab bo'ldi.
Bu erda Quetzalcoatl - xristian avliyosi, uzun oqargan sochlari va soqoli bor, teatr kostyumini kiygan, eski Yahudiyadagi ruhoniynikiga juda o'xshash, birinchi xronikachilar Quetzalcoatlni xuddi o'zlarini tasavvur qilishgan hindularni nasroniylikka qabul qilish uchun muvaffaqiyatsiz, Kolumbiya safarlaridan oldin harakat qilgan avliyo Tomas, yarim Viking.
Ushbu o'n to'qqizinchi asrdagi nashrlarning aksariyatida o'z o'quvchilarini xursand qilgan va yangidan talqin qilingan o'tmishni idealizatsiya qilgan yashirin grafika xazinalari mavjud: ular qadimgi odamlarni qoralashdi va Evropa istilosini oqlashdi, yoki ular o'zlarining qahramonlarining jasorati va shahidligini qo'l ostida ko'tarishdi. Ispaniyalik konkistador.
